Dikey çiftliklerde yüksek kalori içermeyen taze yeşillik, domates, çilek gibi ürünlerin üretimi, günümüzde başarılı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Ancak ilk defa iç mekanda başarılı bir şekilde yetiştirilen buğday, yakın bir gelecekte kapalı alan yetiştiriciliğinde kendini sıkça gösterebilir.
Almanya merkezli dikey tarım şirketi Infarm’ın sözcüsü Pádraic Flood; Kasım ayı içinde yaptıkların hasadın, büyüme ortamını, mahsul döngüsü süresini ve başarısını duyurdu.
Deney, yalnızca tahıl mahsullerini iç mekanlara taşımak isteyen yetiştiriciler için değil, genel olarak küresel gıda güvenliğinde de neyin mümkün olduğunu göstermektedir. Bu temel besin mahsullerinin, daha önce bu ürünlerin yetiştirilmesi mümkün olan bölgelerde kapalı alanlarda yetiştirilmesi, milyonlarca insana fayda sağlayabilir.
Fakat kapalı alan yetiştiriciliğinde, yeşilliklerden tahıla geçerken bazı zorluklar yaşanıyor.
Daha hızlı büyüme döngülerine sahip olan marul ve domates gibi geleneksel sıra bitkileri, geleneksel çiftliklere kıyasla dikey çiftliklerde daha yüksek oranlarda hasat edilebilir. Fakat daha uzun büyüme döngülerine sahip olan tahıllardaki hasadın yüksek oranda olmaması, özellikle şehir hayatında kapalı alan üretimlerinin yapıldığı değerli gayrimenkul alanları içinde rantabl olmamaktadır.
Örneğin yapraklı yeşillikler dikey çiftçiliklerde, topraklı tarla üretimine göre yaklaşık 35 kat daha fazla kapasitede üretilebilir. İlk araştırmalar geleneksel tarımda 10 m2 alanda yaklaşık 18 kg marul üretebilirken, dikey bir çiftlikte ise aynı miktarda alanda yaklaşık 675 kg üretilebileceğini gösteriyor.
Daha hızlı büyüme döngüleri dikey çiftliklerin daha fazla verim üretmesine izin verdiğinden, buğday ve diğer tahıllar gibi daha yavaş döngüler, bir çiftliğin belirli bir ürüne yaptığı yatırımdan olumlu getiri elde etme yeteneğini azaltabilir.
Flood'a göre, Infarm'ın kapalı alanlarında yetiştirilen buğdayının ilk denemeleri son derece cesaret vericiydi. Ölçek olarak hektar başına 117 tona eşit verim aldıklarını söyleyen Flood; bu verimin açık tarlaya göre 26 kat fazla olduğuna dikkat çekti.
Açık alanda alınan bu verimler, büyük ölçüde giderek değişken hale gelen iklime bağlıdır. Kapalı alan yetiştiriciliği iklim koşullarından etkilenmemektedir.
İlgili Ürünler
Singapur merkezli bir şirket olan Temasek, kapalı alanda yetiştirdiği pirinci başarılı bir şekilde hasat etti. Yarı bodur olan bu çeşit, tam boyutlu bir pirince göre daha hızlı büyümesine ilave olarak, toprakta yetiştirilen pirince göre %70 oranında daha az su kullanıyor.
Bununla birlikte, mevcut enerji maliyeti, özellikle bu mahsuller piyasaya çıktıklarında diğer tipik iç mekan mahsullerinden daha düşük fiyatlara sahip olduklarından, iç mekanlarda tahıl yetiştirmeyi özellikle riskli hale getirmektedir.
Rejeneratif tarım danışmanı olan Frederick Smith, bunun bir değiş tokuş olduğunu söylüyor.
Smith; "Alana dayalı riski, maliyete dayalı riskle değiştiriyorsunuz" diyor. "[Su ve sıcaklık gibi değişkenlerin] kontrolüne sahip olmak, birçok potansiyel riski ortadan kaldırır ve bu da, çiftçiliği o kadar fazla anlamayan ve ölçekli bir şeye yatırım yapmak isteyen yatırımcılara gerçekten çekici gelir." diyor.
İklim kontrollü bir ortamda tahıl yetiştirmek, henüz gelişimin ilk aşamalarında olmasına karşın, gelinen bu nokta çok önemli bir kilometre taşıdır. Ticari ölçekte tahıl yetiştirebilmek, küresel gıda güvenliği için çok büyük faydalar sağlayabilir.
Smith, "Ukrayna'daki savaş sebebiyle yükselen buğday fiyatları, yalnızca maliyet ve güvenlik açısından değil, aynı zamanda kat edilen kilometreler ve karbon etkisi açısından da buğdayı yerel olarak tedarik etmenin ve üretmenin her zaman iyi bir fikir olduğunu gösterdi" diyor.
USDA'ya göre, dikey tarım %95 daha az su ve %97 daha az toprakla ve pestisit kullanmadan gıda üretmeye sahip.
Daha sürdürülebilir bir ekosistem oluşturmak için tükenmiş toprağımızı onarmak ve yeni gıda üretimi araçları yaratmak için kapalı tarım teknolojisini kullanmak da dahil olmak üzere, gıda ekosistemini güçlendirmek için izleyebileceğimiz birkaç farklı yol var. Bu kritik mahsulleri iç mekanlarda yetiştirme yeteneği, küresel gıda güvenliği hedefine doğru atılmış büyük bir adımdır.