Sera Kurmak İçin En İyi Yer
Bir sera için en verimli yer; işgücü ve girdilerin mevcut olduğu, (su kalitesi, elektrik, iletişim vb.) pazarlara olan uzaklığın makul olduğu (nakliye maliyetleri) ve en düşük maliyetle en kaliteli üretime izin veren iklim koşullarına sahip yerdir.
Dolasıyla; sera kurulacak alan seçilirken en önemli faktörler şunlardır: Ucuz işgücü, altyapı, su, pazarlara yakınlık ve üretilecek bitkiye uygun iklim koşulları.
İklim koşulları
Hedef mahsulün karlı ve sürdürülebilir bir şekilde yetiştirilmesi, iklim koşulları ve üretilecek mahsulünün gereksinimleri temelinde, bölgenin aşağıdaki hususlara dikkat ederek seçilmesini gerektirir:
- Güneş radyasyonu (ve yıl boyunca bulunabilirliği) ve hava sıcaklığı değerlendirilecek iki ana iklim parametresidir.
- Soğuk ve ılıman kış iklimi alanlarında sera etkisi hakimdir ve ana amaç sıcaklığı arttırmaktır.
- Tropikal ve subtropikal bölgelerde rüzgar kırılma etkisi (kuvvetli rüzgarlardan koruma), şemsiye etkisi (şiddetli yağmurlardan koruma) ve gölgeleme etkisi (yüksek radyasyondan koruma) hakimdir.
- Kurak ve yarı kurak bölgelerde, vaha etkisi (iyi nemlendirilmiş bir üründe hava nemini artırma ve yüksek sıcaklıkları sınırlama) geçerlidir.
İklim koşullarına ve ekin şartlarına göre bölge seçimi:
Güneşin yıl boyunca kullanılabilir olmasının en önemli faktör olduğunu belirtmiştik. Diğer önemli faktörler ise; toprak sıcaklığı (hava sıcaklığına bağlı) ve daha az ölçüde rüzgar, yağış ve hava bileşimidir (nem ve CO2).
Ülkemiz seralarında en yaygın olarak yetiştirilen türler, orta termal gereksinimleri olan sebzelerdir (domates, biber, salatalık, kavun, karpuz, yeşil fasulye, patlıcan vb.).Bu türler, 17 ila 28 ° C arasında değişen ve 12 ° C (minimum) ve 32 ° C (maksimum) sınırlarıyla ortalama ortam sıcaklıklarına uyarlanmış sıcak mevsim ürünleridir. Soğuğa karşı hassastırlar ve donlarla geri dönüşü olmayan hasar görürler.
Bu türlerin minimum günlük radyasyon gereksinimlerinin günde yaklaşık 6 saat ışık olduğu ve yılın en kısa 3 ayında (Kuzey Yarımkürede Kasım, Aralık ve Ocak aylarında) minimum 500-550 saat ışık olduğu tahmin edilmektedir.
Zorunlu bir ihtiyaç (ve çok yüksek satış fiyatları) olmadığı sürece, çok büyük iklim kontrol ekipmanlarına yatırım yapmayı gerektiren uygunsuz iklim koşullarına sahip coğrafi bölgelerde sera üretimi önerilmez. Sera tasarımı ve konumu sonbahar ve kış aylarında güneş radyasyonunun yakalanmasını optimize etmelidir.
Aşırı yüksek ve düşük sıcaklıklar yetiştirilen bitkilere büyük zararlar verebilir. Düşük sıcaklıkları yükseltmek için en yaygın çözüm serayı ısıtmaktır, ancak bu her zaman karlı değildir. Aşırı yüksek sıcaklıklardan kaçınmak içinse, geleneksel ve ekonomik olarak en uygun yöntem havalandırma yoluyla iç havanın yenilenmesidir.
İklim uygunluğu için diğer önemli parametreler toprak sıcaklığı (hava sıcaklığına bağlı) ve daha az derecede, rüzgar, yağış ve hava bileşimidir (nem ve karbondioksit, CO2).
Hava sıcaklığı ve bitki sıcaklığı arasında ve ayrıca bitki kısımları arasında, özellikle gündüz, yakalanan radyasyona, su terlemesine ve hava hareketine bağlı olarak bazı farklılıklar vardır. Kök sıcaklığının toprak sıcaklığı ile aynı olduğu varsayılır.
Topografya
Prensip olarak, konum genişlik yönünde düz olmalı, ana eksenlerde yüzde 0 ila 0,5 arasında bir eğim olmalı ve teraslama gerektireceğinden dolayı asla yüzde 1-2'nin üzerinde olmamalıdır.
Normalde, dik arazilerde, kontur çizgilerine paralel eksenli birkaç ayrı sera yapılması tavsiye edilir. Yağmur suyunun tahliyesi için karşılıklar konulmalı ve seralar içi boş arazilerde yer almamalıdır.
Mikro-iklim
Sıvılarda olduğu gibi, soğuk hava aşağı doğru (sıcak havadan daha ağır olduğu için) bölgenin alt kısımlarına doğru hareket eder ve onu taşımak için rüzgar yoksa orada kalır. Bu nedenle, yerel topografyanın sakin gecelerde soğuk havanın etkili bir şekilde boşaltılması için uygun olması önemlidir. Sık sisli bölgelerden kaçınılmalıdır. İyi aydınlatılmış ve gölgesiz alanlar (tepeler, binalar) tercih edilmelidir.
İlgili Ürünler
Sert hava koşulları
Sera kurulacak alan, rüzgar kesiciler kullanarak veya topografyadan yararlanarak kuzeyden gelen soğuk rüzgarlardan korunmalıdır. Kar beklenecekse, seralar ağaçlardan veya rüzgarı engelleyen diğer şeylerde yeterince uzağa yerleştirilmelidir, çünkü kar bu tür engellerin etrafında birikebilir.
Sulama
Suyun (yeterli miktarda ve kaliteli) mevcudiyetinin, katma değeri yüksek mahsullerin serada yetiştirilmesi için temel bir gereklilik olduğu unutulmamalıdır. Seranın kurulacak bölge, suyun kalitesi ve yeterliliği açısından muhakkak değerlendirilmelidir.
Drenaj
Drenaj koşulları, özellikle yüksek yağışlı bölgelerde iyi olmalıdır. Yüksek su tablasına sahip yerlerden kaçınılmalıdır. Drenaj koşullarının kötü olduğu alanlarda, yoğun yağış döneminde mahsül heba olabilir.
Toprak özellikleri
Yetiştirme doğrudan toprakta veya tencere veya kaplarda olsun, toprağın bitkiler için uygun özelliklere sahip olması gerekir. Sera kurulmadan önce muhakkak toprak analizi yapılmalı ve bu analiz ışığında yetiştirilecek bitki için gereken maddeler ile toprak ıslah edilmelidir.
Kirlilik
Kentsel alanlarda bulunan seralar için, hava kirliliği koşulları sadece bitkilerin kendileri üzerindeki insidans açısından değil, aynı zamanda serada biriken, güneş ışınımını sınırlayabilen (örneğin fabrikalardan gelen toz) veya seraya ve örtüsüne zarar verebilecek kalıntılar açısından da değerlendirilmelidir.
Alan Yeterliliği
Gelecekteki genişleme, yardımcı tesisler (örn. Yağmur suyunun toplanması veya sulama suyunun depolanması için su havuzları) ve binalar (örn. Elleçleme, mağazalar, ofisler) için alan gerekebilir. Bu nedenle ilk sera kurulurken genişleme ve diğer ihtiyaçlar için gerekli alanın olduğundan emin olunmalıdır.
İş Gücü
Yerel iş gücü mevcut değilse, bölge dışından iş gücü edinmenin doğasında var olan maliyetleri göz önünde bulundurmak gerekir. Yerel iş gücünden yoksun bölgelerde, maliyetler yukarı çıkabilir ve dışarıdan getirilen iş gücünün kaybı gibi durumlarda sürdürülebilirlik zarar görebilir.
Altyapı
Ulaşım ağlarına (örn. Karayolları, demiryolu) yakınlık, iletişim sistemlerine (örn. Telefon, internet) erişim ve enerji kullanılabilirliği (örn. Gaz, elektrik) dikkate alınmalıdır.
Altyapının gereken imkanları sağlamadığı bölgelerde, ihtiyaç gerekmesi durumunda yatırım maliyetleri yükselecektir. Bu da tarımsal üretimin maliyetini arttıracağı için karlılığı düşürür.
Sonuç
Alan seçimi, karlı ve sürdürülebilir sera üretimi için çok önemlidir. İklim, sera teknolojisinin türünü ve seviyesini (iklim kontrolü için yapı ve iç ekipman) ve daha sonraki mahsul üretim koşullarını etkiler, bu da ürün maliyetini ve kalitesini etkiler.
Pazarlara uzaklık, özellikle ihracata yönelik üretimde, karlı seracılık için sınırlayıcı bir faktör olabilir. Rekabetçi düzeyde uygun kalitede mal üretmek için sera ve teçhizatın yatırım maliyetleri ile bunların tarımsal performansları arasında ekonomik bir uzlaşma gereklidir.